De rol van de Jeep tijdens de Tweede Wereldoorlog
Puur functioneel en toch op een bepaalde manier erg mooi. De Jeep is het beroemdste en meest herkenbare voertuig van de Tweede Wereldoorlog geworden.
De Jeep® is voortgekomen uit de samenloop van twee omstandigheden: de noodzaak van het Amerikaans leger om in grote aantallen een compact universeel voertuig te produceren, en de aanstelling door een kleine Amerikaanse fabriek, Bantam, van een talentvolle ingenieur, Karl Probst. Wanneer de Amerikaanse regering, zich bewust van het feit dat men vroeg of laat bij de oorlog betrokken zal raken, in 1940 een eisenpakket opstelt, zijn de normen waaraan het voertuig moet voldoen vrij simpel: vierwielaandrijving, gewicht 590 kg, nuttig laadvermogen 272 kg, een wielbasis van 80 inch en een geringe spoorbreedte om eventueel tussen de rails over spoorbanen te kunnen rijden.
Een kijkje in de montagehal van de Ford-fabriek. Op deze nieuwe montageband rijdt de GPW op eigen kracht. De volgende stap is de plaatsing van de voertuigopbouw, waarna de auto alleen nog geverfd hoeft te worden.
Ontworpen in 5 dagen!
De tijdsdruk is groot, want men heeft maar 75 dagen de tijd om een serie van 70 voertuigen te bouwen! Het plan wordt aan 135 bedrijven gepresenteerd, waaruit slechts twee met serieuze voorstellen komen: Bantam en Willys. Bij Bantam heeft de jonge Karl Probst in 5 dagen een prototype op papier staan en op het afgesproken tijdstip zijn alle modellen klaar. Maar bij Willys heeft men 120 dagen nodig! Hoewel hij met 920kg te zwaar is, valt de Bantam BRC goed bij de Amerikaanse generaals die het voertuig aan een reeks tests onderwerpen, onder het toeziend oog van ingenieurs van Willys en Ford, die als waarnemers zijn uitgenodigd. In feite is het doorgestoken kaart… Het Amerikaanse leger heeft voor deze enorme opdracht geen vertrouwen in het industrieel potentieel van Bantam.
De te exporteren Jeeps werden gewoonlijk in kisten verscheept, terwijl de voor binnenlands gebruik bestemde exemplaren voornamelijk per spoor werden vervoerd. Om de ruimte op de wagons optimaal te benutten, werden ze vaak op elkaar gestapeld.
Het contract van de eeuw gaat naar Willys
Na diverse min of meer geheime onderhandelingen bestelt het leger 1500 ‘General Purpose’ – voertuigen bij elk van de beoogde constructeurs – Bantam, Willys en Ford – wetende dat de concepten van de laatste twee, de Quad van Willys en de Pygmy van Ford, grotendeels gebaseerd zijn op het BRC-prototype van Bantam. Uiteindelijk gaat het contract naar Willys – een naam die onlosmakelijk verbonden zal blijven met de Jeep® MB.
De rol van de Jeep in de Tweede Wereldoorlog
De verenigde staten raken daags na de aanval op Pearl Harbour, op 7 december 1941, in de oorlog verwikkeld. De 4500 lichte terreinwagens die al zijn gebouwd (Bantam BRC, Willys MA, en Ford GP) worden naar Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie verscheept, maar de behoefte aan dit soort voertuigen is enorm en het leger bestelt nog eens 16.000 stuks van het verbeterde type Willys MB. Vanaf begin 1942 zal dit model ook door Ford onder licentie worden gebouwd onder de naam Ford GPW, waarbij de W voor Willys staat. Alle onderdelen van de GPW zijn echter gemerkt met het symbool ‘F’.
Generaal Dwight D. Eisenhower in zijn Jeep tijdens de bevrijding van Normandie in de zomer van 1944. Later schreef Eisenhower dat de Jeep een van de zes voertuigen van het Amerikaanse leger was die mede verantwoordelijk was voor het winnen van de oorlog.
Meer dan 600.000 voertuigen in vier jaar!
Vanuit de fabrieken van Willys en Ford en hun talloze onderaannemers worden de 4×4’s als onderdelenpakketten, verpakt in kisten of containers, naar de conflictgebieden verscheept, waar ze worden geassembleerd. Tot de zomer van 1945 worden 637.770 MB’s geproduceerd, waar van bijna 60% door Willys. Ze worden voornamelijk gebruikt als verbindings-, commando- en verkenningsauto, maar ook als ambulance of militair politievoertuig, waarmee het model recht doet aan zijn oorspronkelijke ‘General Purpose’-bestemming.
Een filmpje van de demonstratie van de Ford jeep in 1941
Terug naar touroverzicht
