“Echte Groningers”
De wereldwijde tv-zender History Channel maakte al vaker dankbaar gebruik van zijn kennis en levendige manier van vertellen. Historicus Joël Stoppels (31) staat deze zomer dan ook opnieuw geboekt als co-host voor een oorlogsdocumentaire in Duitsland. ‘De gebeurtenissen heb ik uit de boeken,’ vertelt Joël. ‘Maar de menselijke verhalen ken ik uit de eerste hand, van de soldaten en ooggetuigen die daar daadwerkelijk waren.’ De uit Appingedam afkomstige stadjer is gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog. Van de provincie en de stad Groningen weet hij zelfs van uur tot uur hoe de bevrijding verliep. En vooral de individuele ervaringen van mensen hebben een plekje in zijn hart. Joël heeft als verteller het stokje van zijn grootvader overgenomen. ‘Mijn opa was bij de slag om Delfzijl ,’ legt Joël uit. ‘Hij vertelde me al van jongs af aan hierover, zo raakte ik gefascineerd.’
Met zijn zogenoemde battlefieldtours heeft hij al duizenden mensen de ware verhalen verteld bij locaties in binnen- en buitenland. Hij sprak tientallen veteranen, getuigen en nabestaanden over de intense gebeurtenissen, nu 71 jaar geleden. ‘Tijdens een rondleiding met oudere Canadezen in de stad waren we op de Parkbrug, een belangrijke locatie bij de bevrijding,’ legt hij uit. ‘Ik vertelde over de geallieerde soldaten die in het Hoornsediep met bootjes probeerden op te rukken. Een oude mevrouw barstte toen in snikken uit. Hier bleek haar 19-jarige broertje door een Duitse sluipschutter te zijn gedood.
Haar leven lang wist ze alleen dat hij ergens in “the north of Holland” was omgekomen. Nu stond ze op de exacte plek,’ vertelt Joël. ‘Dat soort heftige dingen blijft me wel bij.’ Joël is in het dagelijks leven begeleider bij jeugdinrichting Het Poortje in de stad, parttime naast zijn tours. Maar hij heeft nog steeds veel contact met de, weliswaar slinkende, hoogbejaarde groep militaire veteranen. Opvallend is dat een nieuwe groep luisteraars in opkomst is. ‘Het zijn niet alleen meer de ouderen die meegaan met de battlefieldtours,’ zegt hij. ‘Het valt me op dat ook steeds meer jongeren geïnteresseerd zijn in de indrukwekkende gebeurtenissen van toen.’
Hij vervolgt: ‘Onze bevrijders en verzetsmensen noem ik “the greatest generation”. ‘Wat al die jonge mensen destijds voor ons hebben gedaan is ongelooflijk. Hun verhalen overbrengen is dan ook een eerbetoon aan hen. Zo’n discussie die nu ontstaat over wel of niet herdenken van de Tweede Wereldoorlog is voor mij dan ook onbegrijpelijk,’ zegt hij, die vrijheid daar hebben we nou toch juist voor gestreden. Ik moet denken aan een foto van de achtduizend Amerikaanse graven op de militaire begraafplaats Margraten in Limburg. Er stond bij geschreven: “In Nederland moet je voor alles betalen. Behalve voor onze vrijheid, daar is al voor betaald.” En zo is het natuurlijk ook,’ besluit Joël Stoppels.
Voor Facebookpagina “Echte Groningers” klik hier