Kriegie Christmas, 1944
In de ochtend van 16 december 1944 breekt de hel los in de Belgische Ardennen. Duizenden kanonnen maken de weg vrij voor Duitse pantsertroepen die door de Amerikaanse linies stoten, met als doel de strategisch belangrijke havenstad Antwerpen te veroveren en vier geallieerde legers in het noorden te isoleren. In de krijgsgevangenkampen in Europa vierden ondertussen Amerikaanse krijgsgevangenen eenzaam kerst.
In de krijgsgevangenkampen hadden sommige Kriegies (Duitse benaming voor Kriegsgefangenen of krijgsgevangene) het geluk om kerstpakketten te ontvangen. Het Amerikaanse Rode Kruis had in de zomer van 1944 75.000 kerstpakketten verpakt en verzonden, zodat de pakketten op tijd zouden arriveren in de kampen. In de pakketen zat een diversiteit van voedsel (waaronder ingeblikte kalkoen en fruitcake), tabak, spellen en kerstversiering. In Stalag Luft III hadden ze een gigantische ‘bash’. Krijgsgevangenen kregen de vrijheid om rond te zwerven op kerstavond en kerstnacht. Alcohol werd in verschillende kampen gemaakt door rozijnen uit hulppakketten te vergisten. In de meeste kampen werden kerstconcerten en -diensten georganiseerd. In Stalag Luft III werd het auditorium bezocht door 700 mannen, zelfs met verschillende optredens konden niet alle 11.000 krijgsgevangenen het kerstconcert zien.
In bepaalde kampen, waaronder Stalag VIIA, ontvingen sommige barakken kleine kerstbomen van de Duitse bewakers. Deze werden versierd met sneeuwvlokken gesneden uit blikjes, pluisjes, voedseletiketten en spijkers. Van de formele diners die werden geserveerd in de vele barakken werd bij elke hap genoten. Sommige van deze details, evenals menu’s, kaarten en programma’s, werden vastgelegd in Wartime Logs, tijdschriften gedrukt door de YMCA en gedistribueerd door het Rode Kruis aan krijgsgevangenen in Europa.
Minder dan een maand later zouden bijna 80.000 Kriegies beginnen met wat de Lange Mars werd genoemd. In een van de koudste winters op 23 december 1944 bij Stalag Luft III in Sagan werden temperaturen gemeten van – 36 graden. De krijgsgevangenen uit kampen aan de oostelijke rand van het Duitse grondgebied werden door de Russische opmars gedwongen om voornamelijk te voet naar andere kampen te trekken.
Meer weten over kerst tijdens de Tweede Wereldoorlog? Lees dan het artikel van Kevin Prenger; Home for Christmas
Bron: The National World War Two Museum – New Orleans
Terug naar touroverzicht