Slag om de Roerdriehoek
This post is also available in:
Op 16 januari 1945 klaart de mist op en starten de Britten met Operatie Blackcock. Het doel van deze operatie is de bevrijding van de Roerdriehoek tussen Roermond en Susteren. Hoewel de schaal van de operatie niet speciaal groot is, is het wel een bijzondere operatie.
Operatie Blackcock
Na het veroveren van de Duitse stad Geilenkirchen was een driehoekige vijandelijke saillant overgebleven. Ten noorden van deze grensstad, draaide de frontlinie naar het westen tot aan de Maas en vervolgens naar het noordoosten tot de Roer bij de stad Roermond. Het opruimen van deze driehoek, en daarmee de strategische Duitse stad Heinsberg, zou het front zowel rechttrekken als verkorten, waardoor meer geallieerde militairen vrijgemaakt konden worden voor het Rijnlandoffensief in februari 1945.
De operatie om deze driehoek te ontruimen had de codenaam Blackcock en was in eerste instantie gepland voor november 1944. Maar net zoals alle andere geallieerde plannen was deze uitgesteld door stortregens, mist, sneeuw en de Duitse tegenaanval in de Ardennen. Uiteindelijk stond Operatie Blackcock gepland voor 13 januari 1945.
De operatie werd uitgevoerd door het Britse XII Corps bestaande uit de 7th Armoured Division op de linkerflank, 52nd Lowland Division in het centrum en het 43th Wessex Division op de rechterflank. Deze divisies werden aangevuld met eenheden van de 79th Armoured Division die bestond uit tanks voor specifieke doeleinden, zoals de Churchill Mk-VIII “Crocodile” vlammenwerper en de Sherman Crab mijnenveger. Tijdens deze operatie werd zo hevig gevochten dat veel dorpen en steden beschadigd raakten. Monfort werd op 12 en 22 januari getroffen door zware Canadese bombardementen waarbij veel burgers omkwamen.
Op 27 januari 1945 eindigde Operation Blackcock voor de Britten en waren de Duitsers, met uitzondering van het bruggenhoofd bij Herten/Merum en bij Vlodrop, uit de Roerdriehoek verdreven. Roermond, de top van de driehoek, moest nog een maand wachten op haar bevrijding.
Deze foto toont Britse soldaten van de 1st Rifle Brigade, 7th Armoured Division tijdens een patrouille op 3 januari 1945 in het dorp Nieuwstadt ten noorden van Sittard. © IWM 13384
Op deze foto zijn Britse militairen van de 1st Rifle Brigade te zien die dekking zoeken nadat op 3 januari 1945 een mortierbom ontploft in een beek in het dorp Nieuwstadt. Deze toen en nu foto was moeilijk te maken omdat de weg is verbreed. © IWM B 13385
Begin januari 1945 concentreren Britse eenheden van het XII Corps, onder leiding van luitenant-generaal Neil Ritchie, zich aan het front voor Operatie Blackcock. Voor de aanval vormden de tankregimenten van de 7th Armoured Division een lange colonne aan de Rijksweg in Sittard. Deze weg was min of meer de toegangspoort tot de Roerdriehoek omdat het de enige weg was die geschikt was voor het verplaatsen van zware voertuigen. Op deze foto is te zien hoe Cromwell tanks van het 5th Royal Tank Regiment op 15 januari 1945 door Sittard naar het front rijden.
De 7th Armoured Division “The Desert Rats” begon hun aanval richting Echt op 17 januari 1945. Maar op de Rijksweg kregen ze al snel te maken met een reeks Duitse tegenaanvallen die de opmars blokkeerden. Het is laat in de middag als de eerste Britse militairen en tanks via de weg langs het Julianakanaal Echt bereiken. In Echt ontstaan meteen felle huis-aan-huisgevechten die de hele nacht duren. Pas op 18 januari werd Echt volledig gezuiverd door de 5th Royal Inniskilling Dragoon Guards.
Ondertussen trok in de nacht van 17 op 18 januari een eenheid met Britse tanks door Echt naar de kruising van de Rijksweg bij Pey. De Duitsers proberen de weg naar Koningsbosch en het gebied achter de Duitse linies langs de Saefellerkreek te blokkeren. Het plan om de Duitse eenheden van achteren aan te vallen bij het Duitse dorp Höngen mislukt. De Duitse eenheden slagen erin de gevechten rond de oversteekplaats te verlengen tot 19 januari. Toen de eerste Britse eenheden die ochtend via de Rijksweg vanuit Susteren het dorp Pey binnentrokken, trokken de Duitse eenheden van de 176e Infanteriedivisie onder bevel van generaal Landau zich snel terug. Op deze foto zijn Churchill tanks en troepen van de 9th Durham Light Infantry in Schilberg te zien. © IWM B 13933
Tijdens Operatie Blackcock zuiverden de Britse militairen van de 5th Royal Inniskilling Dragoon Guards na hevige straatgevechten op 18 januari 1945 het Nederlandse dorp Echt. Vanuit Echt rukten de Britten verder op naar het noordoosten en oosten in de richting van Roermond en Waldfeucht. Hiermee dreigden ze de Duitse troepen bij Susteren af te snijden. Gelijktijdig met deze actie lanceerden de Britten opnieuw een aanval op Susteren. Hierna stortte het Duitse verzet snel in.
Een geënsceneerde foto van Britse militairen van het 2nd Battalion The Devonshire Regiment, die Echt ontruimen van achtergelaten Duitsers om de opmars naar het noorden voort te zetten. © IWM B 13756
Bronnen:
– Battle for the Roer Triangle by H.G.P. Gootzen K. Connor.
